Informacje z Polski

Chasydzi przyjechali do Lelowa, aby modlić się na grobie cadyka

W Lelowie, na murach dawnej synagogi w Lelowie odsłonięto tablicę upamiętniającą cadyka Bidermana oraz Żydów Lelowskich. Uroczystość odbyła się w 200. rocznicę śmierci cadyka Dawida Bidermana Lelowera, w 5574 roku wg kalendarza żydowskiego.

W uroczystości wzięło udział ponad 300 chasydów, którzy przyjechali do Lelowa z całego świata. Tablicę ufun-dował Urząd Gminy w Lelowie. Najorcajt(języka jidisz -rocznica) cadyka Dawida Bidermana Lelowera przyjechali chasydzi z całego świata. Wizyty chasydów w Lelowie od lat przygotowuje rabin Simcha Krakowski, zawsze uśmiechnięty (Simcha po hebrajsku znaczy radosny). Cadyk Dawid spoczywa na żydowskim cmentarzu, kirkucie. Ale cmentarza nie ma. Hitlerowcy „zadbali” aby nie było po nim śladu. Nagrobne tablice, macewy zniszczyli. Dla wierzących Żydów kirkut na zawsze pozostaje jednak cmentarzem. W kolejne rocznice śmierci cadyka Lelowera rozbrzmiewają tu słowa kadiszu- modlitwy za zmarłych.

 

Aby można było zmówić tę modlitwę musi się zebrać dziesięciu wierzących Żydów. Tylu nie ma lelowskich Żydów. Z Holocaustu ocalało siedmiu. Na kilkadziesiąt godzin Lelów zamienił się w świat jak z obrazów Chagala. To znów był przedwojenny sztetl, miasteczko żydowskich rzemieślników i biedoty.

Mężczyźni w pończochach, czarnych płaszczach, okrągłych sobolowych czapkach, dyskutowali w grupkach, gorączkowo gestykulując. Cadyk Dawid Biderman jest jedną z największych postaci chasydyzmu. Chasydzi wierzą, że miał dar uzdrawiania i prorokowania. Według podań był chromy, ale podczas tańca odzyskiwał pełnię władzy w nodze i mógł uzdrawiać także innych chorych. Cadyk Dawid wg podań i był bardzo łagodnym człowiekiem. Grał pięknie na flecie, czy fujarce. Nawet zwierzęta do niego przychodziły, gdy grał. Został chasydem po spotkaniu z cadykiem Elimelechem z Leżajska. Przyjaźnił się z cadykami Widzącym z Lublina, Świętym Żydem z Przysuchy. Jeden z jego synów, Mojsze był żonaty z córką Jaakowa Icchaka z Przysuchy.

Martin Buber, żydowski filozof religii w „Opowieściach chasydów” przypomina skromność cadyka Dawida, który mówił o sobie: „Nie jestem jeszcze godzien tego, by nazywać mnie sprawiedliwym, ponieważ wciąż jeszcze kocham swoich synów bardziej niż innych ludzi. Kiedy umierał chasydzi, którzy przy nim czuwali zobaczyli, że się śmieje”.

Gdy spytali dlaczego się śmieje, odpowiedział: „ Śmieję się bo ludzie, którzy tak się nami dwoma zajmowali, mną i moim kumem, Judem, teraz mnie się też pozbędą. Śmieję się, bo traktatu ,,Dawid syn Salomona” nikt już nie będzie czytał, aż przyjdzie Mesjasz. Poza Judem nie otworzył go nikt, nawet rabbi. Śmieję się do Boga, bo przyjąłem jego świat, taki, jaki jest”

Święty mąż

•Chasydyzm narodził się w XVIII wieku na wschodnich ziemiach Rzeczypospolitej wśród niższych warstw ludności żydowskiej.

Wspólnoty chasydzkie łączyły się wokół cadyków, „sprawiedliwych”. Cadyk jest dla chasydów najwyższym autorytetem religijnym i świeckim. Przypisywana jest mu moc duchowa. Paradoksalnie ruch, który wyrósł w opozycji do judaistycznej ortodoksji jest od połowy XIX wieku ultra ortodoksyjnym odłamem judaizmu. Np. pobożny chasyd nie chodzi do kina.

Zdecydowanie uprzywilejowaną pozycję zajmują w chasydyzmie mężczyźni. Rola kobiety sprowadza się praktycznie do dbania o dom i wychowywania dzieci.W Lelowie żył jeden z najbardziej znanych cadyków, do którego przybywali chasydzi z odległych stron.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *