Reguły społeczne
Reguły społeczne są wyuczonymi w interakcji z otoczeniem schematami zachowań. Stanowią swojego rodzaju „drogę na skróty”, pozwalającą na natychmiastowa podjęcie działania bez zbędnej analizy. Taka analiza to w wielu wypadkach „niepotrzebny koszt”, działanie, które pochłania czas i energię zużytą na myślenie. Człowiek nie musi zastanawiać się nad tym jak ma postąpić w danej sytuacji, tylko działa niemal jak automat. Kiedy pojawia się określona akcja, natychmiast uruchamiana jest odpowiadająca tej akcji wyuczona reakcja. W wielu wypadkach takie działanie jest korzystne dla człowieka, ale nie zawsze. Chodzi o to, że automatyczne i bezmyślne postępowanie, zgodnie z daną regułą społeczną, często mści się na postępującej zgodnie z nią osobą. Zwiaszcza wtedy, gdy inni znający te mechanizmy, wykorzystują je do osiągania osobistych korzyści.
Istnieje kilka podstawkowych reguł społecznych. Większość z nich została zebrana i szczegółowo opisana przez amerykańskiego profesora psychologii społecznej Roberta B. Cialdini.
Do opisanych i zbadanych przez niego reguł należą:
– Reguła wzajemności
– Reguła konsekwencji
– Reguła lubienia
– Reguła niedostępności
– Reguła autorytetu
– Społeczny dowód słuszności
Oprócz wymienionych wcześniej reguł Cialdini’ego, istnieje jeszcze kilka innych, którym nie poświęcił zbyt wiele uw^agi, jako że są one dość oczywiste i dobrze znane każdemu.
Do reguł tych należą:
– Reguła maksymalizacji korzyści
– Reguła uproszczonej oceny szans
– Zasada kontrastu